प्रत्येक स्त्रीच्या कपाटात एक तरी रेशमी साडी असतेच, जी तिच्यासाठी खूप खास असते. लग्नसमारंभात मिळालेली पैठणी असो, सणासुदीसाठी जपून ठेवलेली बनारसी किंवा आईने प्रेमाने दिलेली कांजीवरम; या साड्या केवळ वस्त्र नसून आपल्या भावना आणि आठवणींचा एक अनमोल ठेवा असतात. पण या नाजूक आणि महागड्या साड्यांची काळजी कशी घ्यायची, हा प्रश्न नेहमीच सतावतो. प्रत्येक वेळी ड्रायक्लिनिंगचा खर्च परवडणारा नसतो आणि घरी धुण्याची भीती वाटते.
पण तुम्हाला माहीत आहे का, आपल्या आजी-पणजीच्या काळात वापरला जाणारा 'रिठा' हा यावरचा एक नैसर्गिक आणि अत्यंत सुरक्षित उपाय आहे? चला तर मग, जाणून घेऊया रिठ्याचा वापर करून घरच्या घरी सिल्क साडी कशी धुवायची, जेणेकरून तिची चमक, रंग आणि मुलायमपणा वर्षानुवर्षे टिकून राहील.
रिठा (Soapnut) ही एक नैसर्गिक वनस्पती आहे, जिच्या फळांमध्ये 'सॅपोनिन' (Saponin) नावाचा घटक असतो. हा घटक पाण्यासोबत मिळून नैसर्गिक फेस तयार करतो. रिठा हा रासायनिक डिटर्जंट्सप्रमाणे कठोर नसतो. तो सिल्कच्या नाजूक धाग्यांना कोणतीही हानी न पोहोचवता, अतिशय सौम्यपणे मळ आणि घाण काढून टाकतो.
१० ते १२ सुकलेले रिठे
१ लिटर पाणी
एक मोठे पातेले
साडी भिजवण्यासाठी मोठा टब किंवा बादली
स्वच्छ, मलमलचा कपडा (गाळण्यासाठी)
सर्वप्रथम, रिठे फोडून त्यातील बिया काढून टाका आणि रात्रभर १ लिटर पाण्यात भिजवून ठेवा.
सकाळी, रिठे भिजवलेल्या पाण्यासोबतच पातेल्यात घेऊन मंद आचेवर १०-१५ मिनिटे उकळवा. पाण्याला चांगला फेस येऊ लागेल.
आता गॅस बंद करा आणि मिश्रण पूर्णपणे थंड होऊ द्या.
थंड झाल्यावर हाताने रिठे चांगले चुरून घ्या, जेणेकरून त्यातील सर्व अर्क पाण्यात उतरेल.
हे द्रावण मलमलच्या कापडाने किंवा बारीक गाळणीने गाळून घ्या. तुमचे नैसर्गिक आणि रसायनमुक्त 'सिल्क वॉश' तयार आहे!
एका मोठ्या टबमध्ये साधे किंवा किंचित कोमट पाणी घ्या. त्यात तयार केलेले रिठ्याचे द्रावण मिसळा.
आता तुमची सिल्क साडी या पाण्यात पूर्णपणे बुडवा.
साडीला ५ ते ७ मिनिटांसाठी पाण्यात राहू द्या आणि हलक्या हातांनी दाबून स्वच्छ करा. साडी कधीही घासून धुवू नका किंवा ब्रश वापरू नका.
जर साडीवर एखादा डाग असेल, तर त्या जागेवर थोडे रिठ्याचे द्रावण लावून बोटांनी हलकेच मसाज करा.
त्यानंतर साडी दोन ते तीन वेळा स्वच्छ पाण्याच्या टबमधून काढून घ्या, जेणेकरून त्यातील रिठ्याचा अंश निघून जाईल.
साडीतील पाणी काढण्यासाठी तिला कधीही पिळू नका. यामुळे सिल्कचे धागे तुटू शकतात. साडी तशीच काही वेळ नळावर किंवा स्टँडवर ठेवा, जेणेकरून अतिरिक्त पाणी आपोआप निघून जाईल.
साडी नेहमी सावलीत आणि हवेशीर ठिकाणी वाळवा. थेट उन्हात वाळवल्यास तिचा रंग फिका होऊ शकतो.
साडी नेहमी उलटी करून वाळवा.
इस्त्री करताना, साडीवर एक सुती कापड ठेवा आणि कमी तापमानावर इस्त्री करा.
रिठा पूर्णपणे नैसर्गिक असल्याने सिल्कच्या नाजूक धाग्यांना कोणतेही नुकसान पोहोचवत नाही.
सिल्क साड्या वारंवार धुण्याची गरज नसते. वर्षातून एकदा किंवा दोनदा या पद्धतीने धुतल्या तरी त्या स्वच्छ राहतात.
जर साडी फक्त थोडीशीच मळकट झाली असेल, तर संपूर्ण साडी धुण्याऐवजी फक्त मळलेल्या भागावर रिठ्याचे पाणी लावून स्वच्छ करा.
या सोप्या घरगुती उपायाने तुम्ही तुमच्या महागड्या आणि लाडक्या सिल्क साड्यांची चमक आणि आयुष्य वाढवू शकता, तेही कोणत्याही खर्चाशिवाय
साडीची रंगचमक टिकते
रेशीम मऊ आणि ताजे वाटते
कोणतेही केमिकल्स लागत नाहीत
घरच्या घरी कमी खर्चात ड्रायक्लिनसारखा परिणाम
