पावसाळ्यात कोणकोणत्या वैद्यकीय चाचण्या करून घेणं गरजेचं आहे ते तो आजार पटकन कळल्यास शक्य होतंच, शिवाय त्यावर निदान करणंही सहज शक्य होतं.
1. हिवताप : हा पावसाळ्याशी संबंधित सर्वात सामान्य आजारांपैकी एक आजार आहे. मलेरिया हा मादी एनोफिलीज डासांद्वारे होतो जो स्थिर पाण्यात प्रजनन करतो. मलेरियामध्ये ताप येणे, अंगदुखी आणि घाम येणे या विकारांशी निगडित असतो. या रोगाची लक्षणे सामान्यत: चक्रांमध्ये उद्भवतात, हे मलेरियाच्या परजीवीमुळे होते. कारण ते मानवी शरीरात विकसित होतात आणि पुनरुत्पादन करतात. मलेरिया ताप रोखण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे आपली पाण्याची टाकी वारंवार साफ करणे आणि आपला परिसर स्वच्छ ठेवणे.
चाचण्या : जागतिक आरोग्य संघटनेने (डब्ल्यूएचओ) शिफारस केलेल्या मलेरिया तापाच्या शोधासाठीच्या चाचण्या, ज्या मायक्रोस्कोपद्वारे मलेरिया परजीवी शोध चाचणी आणि रॅपिड अँटिजेन डिटेक्शन टेस्ट आहेत.
2. ताप : हा पाण्यापासून होणारा आजार आहे. सामान्यत: टायफॉईड खराब पाण्यामुळे, स्वच्छतेमुळे होतो. याचा अर्थ असा आहे की खराब पाण्यात शिजवलेले अन्न किंवा खराब जागेत ठेवलेले पदार्थ. कालांतराने ताप टप्प्याटप्प्याने वाढत जातो आणि त्यानंतर सकाळी हळूहळू कमी होतो. हा चढ-उतार झालेला तीव्र ताप, वेदना, थकवा आणि डोकेदुखीशी संबंधित असू शकतो. हँड सॅनिटायझर नेहमी सोबत ठेवणे आणि रस्त्यावरील पदार्थ खाणे टाळणे, भरपूर प्रमाणात पाणी पिल्यामुळे आपल्याला टायफॉईड ताप टाळण्यास मदत होईल.
चाचण्या : विषमज्वराची चाचणी ही रक्तसंस्कृती आहे. टायफॉईड ताप शोधण्यासाठी रॅपिड टायफी आयजीएम आणि विडल अग्लूटिनेशन अशा इतर काही सामान्य चाचण्या आहेत.
3. डेंग्यू : डासाच्या चावण्यामुळे होणारा हा विषाणूजन्य संसर्ग आहे. अचानक उच्च दर्जाचा ताप, तीव्र डोकेदुखी, तीव्र आणि स्नायू दुखणे, त्वचेवर पुरळ उठणे, भूक न लागणे आणि थकवा ही डेंग्यू तापाची काही सामान्य लक्षणे आहेत. अनियमित पाऊस आणि उच्च पातळीची आर्द्रता यामुळे डेंग्यूच्या रुग्णांचा अचानक प्रसार होतो.
चाचण्या : डेंग्यू तापाचा संशय घेण्यासाठी विविध चाचण्या केल्या जातात. प्लेटलेट्स टाकणे हे डेंग्यू तापाचे पहिले लक्षण आहे. म्हणून नियमित देखरेख करणे आवश्यक आहे. सामान्यत: सीबीसी (संपूर्ण रक्त गणना, डेंग्यू आयजीएम आणि एनएस 1 डेंग्यू प्रतिजन या चाचण्या केल्या
जातात.
4. चिकुनगुनिया : चिकनगुनिया हा तापाचा आजार आहे. ताप हा साधारण तीन ते चार दिवस असतो. हे मुख्यतः एअर कंडिशनर, कूलर, वनस्पती, भांडी आणि पाण्याच्या पाईपमध्ये आढळणार्या या स्थिर पाण्यात जन्मलेल्या डासांमुळे होते. हा रोग संक्रमित एडिस अल्बोपिक्टस डासांच्या चावण्यामुळे पसरतो. हा डास आपल्याला फक्त रात्रीच नाही तर प्रखर सूर्यप्रकाशातही चावू शकतो. हा ताप उलट्या, पुरळ आणि मळमळ आणि सांधेदुखी यांसारख्या अनेक वैशिष्ट्यांशी संबंधित आहे. पृष्ठभाग साफ करणे आणि कीटक प्रतिबंधक वापरणे चिकुनगुनियापासून बचाव करणे हा सोपा उपाय आहे.
चाचण्या : व्हायरस आयसोलेशन ही सर्वात निश्चित चाचणी आहे, जी पूर्ण होण्यास एक किंवा दोन आठवडे लागतात. चिकुनगुनिया आयजीएम चाचणी देखील केली जाऊ शकते.
5. हिपॅटायटीस ए : हे हिपॅटायटीस ए विषाणूच्या (एचएव्ही) संसर्गातून उद्भवतो. या प्रकारचे हिपॅटायटीस सामान्यत: विष्ठेमुळे दूषित झालेल्या अन्न किंवा पाण्याचे सेवन केल्याने संक्रमित होते. या तापाच्या लक्षणांमध्ये कमी दर्जाचा ताप, मळमळणे, उलट्या, ओटीपोटात वेदना आणि भूक न लागणे यांचा समावेश असतो. सुरुवातीच्या संसर्गानंतर सहा महिन्यांदरम्यान सुमारे 10 -15 टक्के लोकांना लक्षणे पुन्हा अनुभवास येतात. तीव्र यकृत बिघाड क्वचितच उद्भवू शकतो, ज्येष्ठांमध्ये अधिक सामान्यत: असते. अशुद्ध अन्न आणि पाणी टाळणे आपल्याला हिपॅटायटीस ए पासून बचाव करण्यास मदत करेल.
चाचण्या : व्हायरल अँटिजेन आणि हिपॅटायटीस ए आयजीएम अँटीबॉडीज शोधणार्या रक्ताच्या चाचण्यांद्वारे निदान केले जाते. आपल्या आरोग्याच्या स्थितीची खात्री करण्यासाठी आणि त्याच्या सुरुवातीच्या टप्प्यावर रोगांचे लवकर निदान करण्यासाठी पूर्ण शरीर प्रतिबंधात्मक आरोग्य तपासणी किंवा नियमित रक्त तपासणीचा सल्ला दिला जातो. मान्सूनचा आनंद घेण्यासाठी सर्वप्रथम शारीरिकदृष्ट्या सुदृढ असणे गरजेचे आहे. केवळ पावसाच्या थेंबापासूनच नव्हे, तर या पावसाळ्यातील आजारांपासूनही स्वत:ला वाचवणे आवश्यक आहे.
एकीकडे मान्सून सुरू झाला असताना दुसरीकडे कोरोना रुग्णांची संख्याही झपाट्याने वाढतेय. अशावेळी आरोग्याची काळजी घेणं खूप गरजेचं आहे. कारण, पावसाळ्यात विविध आजार डोके वर काढतात. अशा स्थितीत बर्याचदा अनेकजण डॉक्टरांकडे न जाता घरगुती उपचार करतात. वेळीच निदान व उपचार न झाल्यास आजार बळावू शकतो.
