Anirudha Sankpal
दिवसातून ८ ग्लास पाणी पिण्याच्या नियमामागे कोणताही वैज्ञानिक आधार, संशोधन किंवा चाचणी उपलब्ध नाही; हा केवळ एक पसरवलेला समज आहे.
निरोगी मूत्रपिंड (किडनी) शरीरातील पाण्याचे संतुलन राखण्यास अत्यंत सक्षम असतात, त्यांना जबरदस्तीने पाणी पिण्याची गरज नसते.
गरजेपेक्षा जास्त पाणी प्यायल्याने रक्तातील सोडियम कमी होऊन 'हायपोनेट्रेमिया' (Hyponatremia) हा आजार होऊ शकतो, ज्यामुळे थकवा आणि डोकेदुखी जाणवते.
शरीरातील विषारी द्रव्ये बाहेर काढण्यासाठी किडनीला अतिपाण्याची गरज नसते, ती आपली नैसर्गिक प्रक्रिया सतत करतच असते.
अती जास्त पाणी पिण्यामुळे शरीरातील आवश्यक इलेक्ट्रोलाइट्स वाहून जातात, ज्याचा परिणाम हृदय आणि स्नायूंच्या कार्यावर होऊ शकतो.
पाणी उद्योगाने (Bottled Water Industry) मार्केटिंगच्या जोरावर 'हायड्रेशन एन्झायटी' निर्माण केली असून अधिक पाणी म्हणजे आरोग्य असा चुकीचा प्रचार केला आहे.
मानवी उत्क्रांतीमध्ये निसर्गाने 'तहान' लागणे हा एकच नैसर्गिक संकेत दिला आहे; त्यामुळे तहान लागेल तेव्हाच पाणी पिणे हीच योग्य पद्धत आहे.
अती पाणी पिण्यापेक्षा शरीराच्या नैसर्गिक गरजेचा सन्मान करणे आणि केवळ शारीरिक श्रम किंवा उष्णतेनुसार पाण्याचे प्रमाण बदलणे अधिक हिताचे आहे.
८ ग्लास पाण्याचा नियम पाळण्यापेक्षा आपल्या शरीराच्या सिस्टिमवर विश्वास ठेवणे आणि गरज नसताना बायोलॉजीमध्ये ढवळाढवळ न करणे हेच खरे आरोग्य आहे.