अविनाश सुतार
भारतात अस्वलाच्या भालू , आशियाई काळे अस्वल, हिमालयीन तपकिरी अस्वल आणि सन बेअर या प्रजाती आढळतात
भालू मध्य भारतातील कोरड्या पानगळीच्या जंगलांपासून ते पश्चिम घाटांच्या ओलसर जंगलांपर्यंत आणि हिमालयाच्या पायथ्यावरील जंगलांपर्यंत विविध परिसंस्थांमध्ये राहतो
आशियाई काळे अस्वल (Asiatic Black Bear)
छातीवरील अर्धचंद्राकृती पांढऱ्या ठिपक्यामुळे याला मून बेअर म्हणतात. हे उत्तरेकडील आणि ईशान्येकडील डोंगराळ, जंगलांनी व्यापलेल्या प्रदेशांत आढळते
हिमालयीन तपकिरी अस्वल (Himalayan Brown Bear)
हिमालयीन तपकिरी अस्वल हे जागतिक तपकिरी अस्वलाचे उपप्रकार असून भारतातील सर्वात मोठे अस्वल आहे
हे खऱ्या अर्थाने उंच पर्वतीय प्रदेशात राहणारे अस्वल आहे. जम्मू-काश्मीर, हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंड या राज्यांच्या पश्चिम हिमालयीन भागात ही अस्वले आढळतात
भारतात यांची केवळ 500 ते 700 इतकीच संख्या उरली असून ही प्रजाती “अतिगंभीर संकटग्रस्त” म्हणून ओळखली जाते
सन बेअर (Sun Bear)
जगातील सर्वात लहान अस्वल म्हणून ओळखले जाणारे सन बेअर किंवा हनी बेअर, भारतात अत्यंत दुर्मिळ आहे
हे अस्वल ईशान्य भारतातील उष्णकटिबंधीय सदाहरित जंगलांमध्ये आसामच्या बराक खोऱ्यात आढळते. भारतात यांची संख्या अत्यल्प आहे. ही प्रजातीदेखील “असुरक्षित” श्रेणीत आहे