पॅरिस : फ्रान्समधील सेंट मार्सेल गुहेत जाणे शक्य नव्हते. अगदी आत प्रवेश करण्यासाठीही संशोधकांना कित्येक वर्षे खर्ची घालावे लागले. फे्रंच नॅशनल सेंटर फॉर सायंटिफिक रिसर्चचे भू-आकृतिशास्त्रज्ञ जीन-जॅक डेलानॉय आणि त्यांच्या सहकार्यांना अखेर तिथे आत जाण्यात यश मिळाले. मात्र, आत पोहोचल्यानंतर जे द़ृश्य पाहिले, ते थक्क करणारे होते.
फ्रान्समधील सेंट मार्सेल गुहेच्या प्रवेशद्वाराच्या आसपासचा भाग पाषाण काळापासून लोकांनी व्यापलेला आहे. पण, आता असे पुरावे आहेत की, लोकांनी कठोर भूभागाने अवरोधित केलेल्या लेण्यांचे खोल भाग देखील आधीच शोधले आहेत. गुहेच्या प्रवेशद्वाराच्या पूर्वेला सुमारे एक मैल तुटलेले स्टॅलेगमाईट्स आढळले. यावररून तेथे मनुष्य पोहोचलेला होता, याची साक्ष मिळते. साधारणपणे 8000 वर्षांपूर्वीच तेथे मनुष्याची ये-जा होते, असे यावरून स्पष्ट झाले.
याबाबत डेलानॉय सांगतात की, 'संरचना सुमारे 8000 वर्षे जुनी आहे, हे विलक्षण आहे. हे त्या प्रागैतिहासिक कालखंडातील लेण्यांबद्दलचे त्यांचे ज्ञान, शाफ्ट शोधण्याची आणि पार करण्याची त्यांची क्षमता आणि प्रकाश योजनेतील त्यांचे प्रभुत्व आश्चर्यकारक आहे. जमिनीवर तुटलेले खनिजसाठे आश्चर्याचा धक्का देणारे होते.
सायन्स अलर्टच्या अहवालानुसार, गुहेचे तुकडे पाडणे शोधकर्त्यांसाठी ट्रॉफी मानली जाते. विशेषत: 19 व्या शतकात असे होते. सर्वात जुना तुटलेला भाग 10,000 वर्षांपूर्वी आणि सर्वात अलीकडील 3,000 वर्षांपूर्वीचा होता, असेही एका अभ्यासात आढळून आले आहे. संशोधकांनी युरेनियम-थोरियम डेटिंग नावाच्या तंत्राचा वापर करून युरेनियम आणि थोरियमचे प्रमाण देखील विश्लेषण केले. युरेनियम विरघळणारे आहे; परंतु त्याचे एक क्षय उत्पादन थोरियम नाही. क्षय दर अचूक आणि ज्ञात आहे जेणेकरून शास्त्रज्ञ हे ठरवू शकतील की युरेनियम कधी काढला गेला. 8000 वर्षांपूर्वी मानवाने ही 40 मैल लांबीची गूढ भूमिगत गुहा प्रणाली शोधून काढल्याचे त्यांना यावेळी समजले.
हजारो वर्षांपूर्वी लोक इथे पोहोचलेच नव्हते, तर त्यावर काही बांधकामही केले होते. गुहेत जाण्यासाठी शक्तिशाली दिवे, उच्च तंत्रज्ञान सुरक्षा उपकरणे आणि अत्याधुनिक उपकरणं शास्त्रज्ञांच्या टीमला उपलब्ध होती. परंतु, याआधी गुहेत गेलेल्यांकडे यापैकी काहीच नव्हते. मग ते तिथे कसे पोहोचले? आणि मग ते बाहेर कसे पडले? हे कोडे आता शास्त्रज्ञांना सतावत आहे.