8th Pay Commission Update what is Fitment Factor? How much will the salaries of employees increase ?
नवी दिल्ली : केंद्र सरकारने 8व्या वेतन आयोगाच्या स्थापनेची घोषणा जानेवारी 2025 मध्ये केली होती. हा आयोग केंद्र सरकारच्या सुमारे 49 लाख कर्मचाऱ्यांना आणि 65 लाख पेन्शनधारकांना लाभ देणारा आहे.
आयोगाच्या शिफारशी 1 जानेवारी 2026 पासून लागू होण्याची शक्यता आहे. मात्र, अद्याप आयोगाची औपचारिक स्थापना न झाल्यामुळे अंमलबजावणीच्या वेळापत्रकावर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.
फिटमेंट फॅक्टर हा घटक केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांच्या वेतनात आणि पेन्शनमध्ये वाढ करताना वापरला जाणारे एक महत्वाचे गुणोत्तर (multiplying factor) आहे. वेतन आयोग जेव्हा लागू केला जातो, तेव्हा कर्मचाऱ्याचे मूळ वेतन (Basic Pay) या गुणोत्तराने गुणिले (multiply) करून नवीन वेतन निश्चित केले जाते.
उदाहरणार्थ जर तुमचं सध्याचं मूळ वेतन रु.20,000 असेल आणि फिटमेंट फॅक्टर 2.57 असेल (जसे 7व्या वेतन आयोगात होतं), तर नवीन वेतन होईल: रु. 20,000 x 2.57 = रु. 51,400
पगाराच्या नव्या रचनेची गणना यावर आधारित असते
पेन्शन, DA, HRA यासारख्या इतर भत्त्यांवर थेट परिणाम होतो
कर्मचारी आणि पेन्शनधारक दोघांनाही याचा फायदा मिळतो
घोषणा: 17 जानेवारी 2025
प्रस्तावित अंमलबजावणी: 1 जानेवारी 2026
मात्र, अद्यापपर्यंत कोणतीही समिती अधिकृतपणे स्थापन झालेली नाही
लाभार्थी:
सुमारे 49 लाख केंद्र सरकारी कर्मचारी
सुमारे 65 लाख निवृत्त कर्मचारी (पेन्शनधारक)
फिटमेंट फॅक्टर: 2.6 ते 2.85 दरम्यान असण्याची शक्यता आहे.
त्यामुळे मूळ वेतनात 25 टक्के ते ते 30 टक्के वाढ अपेक्षित आहे.
उदाहरणार्थ- सध्याचे मूळ वेतन रु. 20,000 असणाऱ्याचे वेतन रु. 46,600 ते ₹57,200 पर्यंत जाऊ शकते
किमान पेन्शन: रु.9000 वरून वाढून रु.22,500 ते रु.25,200 दरम्यान होण्याची शक्यता
NPS (नॅशनल पेन्शन सिस्टिम): मूळ वेतन आणि डीए वाढल्यामुळे कर्मचारी व सरकारच्या योगदानामध्ये वाढ
CGHS (केंद्रीय आरोग्य योजना): मासिक शुल्क नव्या वेतनानुसार बदलण्याची शक्यता
भत्त्यांमध्ये वाढ: DA, HRA व TA यामध्ये प्रमाणानुसार वाढ अपेक्षित
वर्तमान घडामोडींनुसार, आयोगाची रचना अद्याप झालेली नाही, यामुळे 2026 पासून अंमलबजावणी होईल की नाही, याबाबत शंका निर्माण झाली आहे. फिटमेंट फॅक्टरचा हिशोब वेतन आयोगाच्या अहवालावर अवलंबून असल्याने विलंबामुळे प्रत्यक्ष लाभ लांबणीवर जाऊ शकतो.
वेतन आयोग फिटमेंट फॅक्टर अंमलबजावणी वर्ष
5वा आयोग 1.86 1996
6वा आयोग 1.86 2006
7वा आयोग 2.57 2016
8वा आयोग 2.6–2.85 (अपेक्षित) 2026 (नियोजित)