खेडमधील टेकवडी पहिले सोलर गाव

सुषमा नेहरकर-शिंदे

खेड तालुक्यातील आदिवासी व दुर्गम भागातील टेकवडी गाव पुणे जिल्ह्यातील पहिले सोलर गाव झाले आहे. तरुण व उच्चशिक्षित सरपंच विठ्ठल शिंदे यांच्या दूरदृष्टीमुळे टेकवडी गाव वीजबिलमुक्त तर झालेच; शिवाय शिल्लक राहिलेली वीज महावितरण कंपनीला विकून गावाला अधिकचे पैसे देखील मिळणार आहेत. फ्रान्सच्या फोरविया फाउंडेशन कंपनीने तब्बल 66 लाखांचा सीएसआर निधी वापरून हा प्रकल्प उभारला आहे. हा प्रकल्प देशासाठी मॉडेल ठरला आहे.

खेड तालुक्यातील पश्चिम पट्ट्यातील दुर्गम भागातील 60 ते 70 घरांचे छोटेशे टेकवडी गाव. भारनिमयन व विजेच्या नादुरुस्त लाइनमुळे गावात फार कमी वेळा वीज उपलब्ध असायची. यामुळेच गावात पाणी योजना असूनही वीज नसल्याने महिलांना दोन-दोन किलोमीटरवरून डोक्यावर पाणी वाहून आणावे लागत होते. यामुळेच शिंदे यांनी महिंद्रा कंपनीकडून सीएसआरच्या माध्यमातून त्वरित गावासाठी तब्बल 10 एचपीचा सोलर पंप बसवून घेतला. यामुळे आता गावात शून्य पाणीपट्टी व 24 तास पाणीपुरवठा उपलब्ध झाला.

त्यानंतर सरपंच शिंदे यांनी संपूर्ण गाव सोलर करण्याचा निर्णय घेऊन फ—ान्सच्या फोरविया फाउंडेशन कंपनीच्या माध्यमातून व महावितरणच्या सहकार्याने गावात तब्बल 66 लाखांचा सीएसआर निधी खर्च करून 100 टक्के सोलर गावाची निर्मिती केली. यामध्ये गावातील सर्व 70 घरे, शाळा, मंदिर, ग्रामपंचायत कार्यालय, जिल्हा परिषद शाळेच्या इमारतीवर सोलर पॅनल बसविण्यात आले.

यामधून आता गावात दररोज तब्बल 98 किलो व्हॅट वीजनिर्मिती होत आहे. महावितरण कंपनीच्या मदतीने स्वतःचा वापर भागवून जास्तीची वीज शासनाला विक्री करणारे टेकवडी हे देशातील पहिले गाव ठरले आहे.