मुंबई : राज्यात हत्तीरोगाची रुग्णसंख्या वाढली असून चंद्रपूर आणि नागपूरसह सात जिल्ह्यांमध्ये या आजाराचा धोका सर्वाधिक आहे. हत्तीरोगमुक्त अभियान करण्याचे उद्दिष्ट केवळ स्वप्नच ठरत असल्याचे दिसून येत आहे.
महाराष्ट्रातून दोन वर्षात हत्तीरोगाचे समूळ उच्चाटन करण्यासाठी १३ जिल्ह्यांमध्ये विशेष मोहीम राबविण्याचा आराखडा तयार करण्यात आला होता. मात्र, त्याच वेळी २०२० मध्ये कोरोनाने काळात ही मोहीम राबवता आली नाही. सध्या राज्यातील अनेक आजारांवर नियंत्रण मिळवण्यात आरोग्य विभाग पूर्णपणे अपयशी ठरत आहे. यामध्ये हत्तीरोगाचाही समावेश आहे. हत्तीरोग निर्मूलन राज्य कार्यक्रम अधिकारी डॉ. राधाकिशन पवार म्हणाले की, यावर्षी ऑगस्टपर्यंत राज्यात एकूण २८७८३ रुग्ण आढळून आले आहेत. यामध्ये सर्वाधिक रुग्ण चंद्रपुरात म्हणजेच १००४९, तर सर्वात कमी १७ रुग्ण पुण्यात आढळले आहेत. यानंतर नागपूरमध्ये ३८४६, गडचिरोलीमध्ये ३५१०, भंडारा येथे २७७०, नांदेडमध्ये २१००, वर्धा १९४३, अमरावतीमध्ये १०४२, गोंदियामध्ये ७३३, यवतमाळमध्ये ५९३, लातूरमध्ये ५५८, ठाण्यात ८९, पालघरमध्ये ८६ आढळले आहेत. २०२२ मध्ये ३०३३४ हत्तींचे आजार आणि २०२३ मध्ये ३०५५१ हत्तींचे आजार आढळून आले होते.
राधाकिशन पवार यांनी सांगितले की, राष्ट्रीय हत्तीरोग निर्मूलन कार्यक्रमांतर्गत राज्यातील पाच जिल्ह्यांमध्ये नागरिकांना घरोघरी जाऊन प्रतिबंधात्मक औषधांचे वाटप करण्यात येणार आहे. या मोहिमेत ४५ लाख नागरिकांना औषध वाटपाचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. ते म्हणाले की, अँटी-फायलेरियल औषध घेतल्याने कोणतेही दुष्परिणाम होत नाहीत. हे औषध सुरक्षित आहे.
फायलेरिया (हत्ती रोग) हा क्युलेक्स मॅनसोनियाची लागण झालेल्या डासाच्या चाव्याव्दारे होणारा एक गंभीर रोग आहे. हे लिम्फॅटिक सिस्टमला नुकसान करते. जर ते रोखले नाही तर शरी- राच्या अवयवांमध्ये जास्त सूज येऊ शकते. जगातील १९ देशांमध्ये फिलेरियासिसचे निर्मूलन करण्यात आले असून १० देश निर्मूलनाच्या जवळ आहेत. प्रतिबंधात्मक औषध वर्षातून एकदा सलग पाच वर्षे घेतल्यास हा आजार दूर करणे शक्य आहे.