विशाळगड, सुभाष पाटील : दरवर्षी पावसाळ्यात सरासरी पन्नास तर कित्येकदा एकूण पाणी साठवण क्षमतेपेक्षाही ज्यादा पाणी कासारी धरणातून विना वापर सोडून दिले जात होते. सध्या अपुऱ्या पाणीसाठ्यामुळे सिंचन व जलविद्युत निर्मितीसाठी एक-एक थेंब पाण्याचा व जलपातळी व पाणीउंचीत अगदी एक एक इंचाचा विचार करून काटेकोरपणे नियोजन करावे लागत आहे. ही काटकसर व काटेकोर नियोजनात जलसंपदासह ऊर्जा विभागाचा अक्षरशः घामटा फुटत आहे. अशा आपत्कालीन परिस्थितीत संबंधित विभागाचे नियोजन हे निश्चितच कौतुकास्पद व समाधानकारक आहे.
२.७७ टीएमसी पाणी साठवण क्षमता असलेल्या या कासारी धरणात सध्या उपलब्ध पाणीसाठा ०.४४ टीएमसी इतका आहे. यापैकी मृत ०.६० दलघमी साठा वगळता धरणात केवळ १५.३२ टक्के पाणीसाठा शिल्लक आहे. या पाणीसाठ्यावरच अपेक्षित पाऊस पडेपर्यंत सिंचन व वीजनिर्मितीसाठी सार्वत्रिक भिस्त आहे. सध्या सिंचन व जलविद्युत निर्मितीसाठी प्रचंड मर्यादा आल्या असल्याने केवळ धरण पायथा वीजगृहातून एका जनीत्राद्वारे वीजनिर्मिती करून २५० क्यूसेस इतकेच पाणी सोडण्यात येत आहे. सध्या जलपातळी ६०४ मीटर असून एकूण पाणीसाठा १२.५१ दलघमी आहे. धरणात बुधवार दि २१ अखेर १५.९२ टक्के पाणीसाठा शिल्लक होता.
गेल्या २४ तासांत शून्य मिमी तर १ जूनपासून आजअखेर २१ दिवसांत ९८ मिमी पावसाची नोंद झाली आहे. पाणीसाठा प्रचंड खालावल्याने कासारी नदीकाठावरील शाहूवाडीतील २२ तर पन्हाळ्यातील ४१ गावांचा सिचन व पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न गंभीर बनला आहे. कासारी नदीपात्र काही ठिकाणी कोरडे पडल्याने पावसाची प्रतीक्षा शेतकरी करत आहे. २.७७ टीएमसी पाणी साठवण क्षमता व त्याचपटीने विनावापर पाणी सोडणाऱ्या याच कासारी धरणावर सध्या अक्षरशः एक एक थेंब पाण्यासाठी काटेकोर नियोजन करण्याची वेळ आली आहे. अशा आव्हानात्मक परिस्थितीतही पाटबंधारे विभागाकडून पाण्याच्या प्रत्येक थेंबाचा व जलपातळी व पाणी उंचीच्या प्रत्येक इंचाचा विचार करून सिचन व जलविद्युत निर्मितीचे नियोजन करताना तारेवरची कसरत करावी लागत असली तरी ते यात यशस्वी होताहेत ही समाधानाची बाब आहे.
:
कासारी पाणीसाठा स्थिती :
एकूण पाणीसाठा : ०.४४ टीएमसी ( १५.९२ टक्के)
पाणीपातळी : ६०४ मी
सिंचनासाठी धरण पायथा वीजगृहातून : २५० क्यूसेस विसर्ग
एक जुनपासून एकूण पाऊस : ९८ मिमी
कासारी मध्यम प्रकल्पात उपलब्ध पाणीसाठयाचा विचार करता कासारी खोऱ्याला जुलैअखेर पाणी पुरेल. तरीही नागरिकांनी पाण्याचा वापर जपून करावा.
– एस व्ही दावणे, सहाय्यक अभियंता, कासारी मध्यम प्रकल्प