फ्लॉवर, कोबी, ब्रोकोली आणि काही पालेभाज्यांमध्ये अनेकदा बारीक किडे, अळ्या किंवा त्यांचे सूक्ष्म अंडे लपलेले असतात. हे किडे सहज दिसत नाहीत आणि अनेकदा व्यवस्थित न धुतल्यामुळे स्वयंपाक करताना भाजीत तसेच राहतात.
जर चुकून भाज्यांमध्ये लपलेले हे किडे किंवा अळ्या पोटात गेले, तर त्याचे आरोग्यावर गंभीर परिणाम होऊ शकतात. हे किडे शरीरात नेमके काय करतात आणि त्यामुळे कोणते आजार उद्भवू शकतात, हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
भाजीतील किडे किंवा त्यांचे अंडे पोटात गेल्यास दोन मुख्य गोष्टी होतात: एक म्हणजे 'टेपवर्म' किंवा इतर जंतांचा संसर्ग आणि दुसरे म्हणजे त्यांच्या शरीरात असलेले विषारी घटक.
कोबी आणि फ्लॉवर सारख्या भाज्यांमध्ये टेनिया सोलियम नावाच्या टेपवर्मच्या अळ्या किंवा अंडी असण्याची शक्यता असते. जर ही अंडी पोटात गेली, तर ती लहान आतड्यांमध्ये वाढू लागतात.
या अळ्यांचा सर्वात गंभीर धोका म्हणजे, कधीकधी त्या आतड्यांतून रक्तप्रवाहात मिसळून शरीराच्या इतर अवयवांमध्ये, विशेषतः मेंदू आणि स्नायूंमध्ये पोहोचतात.
मेंदूत हे जीवाणू किंवा त्यांच्या अळ्या गाठी तयार करतात. या स्थितीला 'न्युरोसिस्टिसर्कोसिस' म्हणतात. यामुळे तीव्र डोकेदुखी, झटके येणे आणि काही गंभीर प्रकरणांमध्ये मज्जासंस्थेचे मोठे नुकसान होऊ शकते.
किडे किंवा त्यांच्या अंड्यांमुळे पोटात इतर प्रकारचे जंत (उदा. राउंडवर्म, हुकवर्म) तयार होऊ शकतात.
पोटात जंत झाल्यास पोटदुखी, पोट फुगणे, उलटी होणे, भूक न लागणे, थकवा आणि अशक्तपणा येतो.
हे जंत आपण खाल्लेल्या अन्नातील पोषक घटक शोषून घेतात, ज्यामुळे शरीरात कुपोषण आणि रक्ताची कमतरता निर्माण होऊ शकते.
भाज्यांमध्ये केवळ किडेच नव्हे, तर माती किंवा दूषित पाण्यामुळे हानिकारक बॅक्टेरिया देखील असू शकतात. किड्यांच्या शरीरावरही हे बॅक्टेरिया असतात.
हे बॅक्टेरिया पोटात गेल्यास अतिसार, जुलाब, मळमळ किंवा पोटात तीव्र वेदना होऊ शकतात.
भाजीतील किडे पोटात जाण्यापेक्षा, किड्यांना मारण्यासाठी वापरलेले कीटकनाशकांचे विषारी अंश जास्त धोकादायक ठरू शकतात.
किडे ज्या ठिकाणी लपलेले असतात, त्याच ठिकाणी कीटकनाशकांचे अंशही सर्वाधिक प्रमाणात जमा झालेले असतात. जर भाजी नीट धुतली नाही, तर हे अंश पोटात जातात आणि दीर्घकाळ सेवनाने शरीरातील अवयवांना नुकसान पोहोचवू शकतात.