डिजिटल युगात लॅपटॉप, मोबाईल आणि टॅब्लेट आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग बनले आहेत. मात्र, या वाढत्या स्क्रीन टाइममुळे डोळ्यांवर प्रचंड ताण येत असून, डोळे दुखणे, कोरडे पडणे आणि लहान वयातच चष्मा लागण्याचे प्रमाण वाढले आहे. या सार्वत्रिक समस्येवर नेत्रतज्ज्ञांनी एक अत्यंत सोपा आणि प्रभावी उपाय सुचवला आहे, तो म्हणजे ‘10-10-10 नियम’.
हा नियम अतिशय सोपा आणि सहज पाळता येण्याजोगा आहे. जर तुम्ही सतत स्क्रीनकडे पाहत काम करत असाल, तर: प्रत्येक १० मिनिटांनी, १० सेकंदांसाठी, तुमच्यापासून किमान १० फूट दूर असलेल्या कोणत्याही वस्तूवर लक्ष केंद्रित करा.
यासाठी तुम्हाला तुमच्या जागेवरून उठण्याचीही गरज नाही. कामाच्या दरम्यान घेतलेला हा छोटासा ब्रेक तुमच्या डोळ्यांसाठी अक्षरशः संजीवनी ठरू शकतो.
हा साधा नियम नियमितपणे पाळल्यास डोळ्यांच्या आरोग्यावर मोठे आणि सकारात्मक परिणाम दिसून येतात.
डोळ्यांचा थकवा आणि डोकेदुखीपासून सुटका: सतत स्क्रीनकडे पाहिल्याने डोळ्यांच्या स्नायूंवर येणारा ताण कमी होतो. यामुळे डोळ्यांचा थकवा, जळजळ आणि त्यातून होणारी डोकेदुखी टाळता येते.
डोळे कोरडे पडण्यावर प्रभावी उपाय: स्क्रीनवर लक्ष केंद्रित केल्यावर आपण डोळ्यांची उघडझाप (Blinking) कमी करतो. हा नियम पाळल्याने नैसर्गिकरित्या डोळे मिचकावले जातात आणि 'ड्राय आय सिंड्रोम'चा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होतो.
दृष्टी सुधारण्यास आणि चष्म्याचा नंबर वाढण्यापासून बचाव: सतत जवळच्या वस्तू पाहिल्याने दूरची नजर कमकुवत होऊ शकते. हा नियम डोळ्यांच्या फोकसिंग स्नायूंना आराम देऊन दृष्टी संतुलित ठेवतो आणि चष्म्याचा नंबर वाढण्याची शक्यता कमी करतो.
मानसिक ताण कमी आणि कामात एकाग्रता वाढते: डोळ्यांना नियमित विश्रांती मिळाल्याने थकवा जाणवत नाही. यामुळे मानसिक ताण कमी होतो आणि कामावर अधिक चांगल्या प्रकारे लक्ष केंद्रित करणे शक्य होते.
दीर्घकालीन आजारांपासून संरक्षण: डोळ्यांवर येणारा दीर्घकालीन ताण हा अनेक गंभीर आजारांना निमंत्रण देतो. ही छोटीशी सवय डोळ्यांचे आरोग्य जपून भविष्यातील त्रासांपासून तुमचे संरक्षण करते.
थोडक्यात, '10-10-10' हा नियम आपल्या दैनंदिन जीवनात एक छोटीशी सवय म्हणून लावल्यास, डोळ्यांच्या आरोग्यावर त्याचे दूरगामी आणि सकारात्मक परिणाम दिसून येतात. त्यामुळे, पुढच्या वेळी जेव्हा तुम्ही कामात व्यस्त असाल, तेव्हा तुमच्या डोळ्यांसाठी हा छोटासा ब्रेक घ्यायला विसरू नका.