नवी दिल्ली : मार्केटमध्ये बऱ्यापैकी लोक ऑनलाईन पेमेंटसाठी यूपीआयचा (UPI) वापर करतात. यूपीआय पेमेंट सेवा सुरू झाल्यापासून प्रत्यक्षात रोख रक्कमेचा वापर देखील कमी झाला आहे. या तंत्रज्ञानाचा वापर करताना अनावधानाने काही चुका देखील होऊ शकतात. परंतु, योग्य स्टेप अवलंबून आपण यामधून व्यवस्थितपणे बाहेर देखील पडू शकतो.
डिजिटल पेमेंट करण्याचा एक तोटा म्हणजे जर चुकून चुकीच्या खात्यात पेमेंट झाले तर ते परत मिळवण्यासाठी खूप त्रास सहन करावा लागतो. जर तुम्हीही असेच विचार करत असाल तर तुम्ही चुकीचे आहात. खरंतर, जर तुम्ही चुकीच्या खात्यावरून UPI पेमेंट केले तर तुम्हाला काळजी करण्याची गरज नाही. जर असे झाले तर पैसे परत मिळवण्याची एक सोपी प्रक्रिया आहे, ज्याचे पालन करून तुम्ही तुमचे पैसे लवकरात लवकर परत मिळवू शकता. चला तर आज आपण या संपूर्ण प्रक्रियेबद्दल जाणून घेऊया.
जेव्हा जेव्हा चुकीच्या खात्यात UPI पेमेंट केले जाते, तेव्हा तुम्ही सर्वप्रथम त्या खात्याच्या मालकाशी त्वरित बोलले पाहिजे. बऱ्याचदा लोकांना वाटते की चुकून पैसे देणे ही एक सामान्य गोष्ट आहे. जर तुम्हाला तुमचे पैसे त्याच व्यक्तीकडून थेट परत मिळाले तर तुम्हाला उर्वरित प्रक्रियेतून जावे लागणार नाही आणि तुमचा बराच वेळ वाचेल. डिजिटल फसवणुकीच्या वाढत्या संख्येमुळे, ज्या व्यक्तीच्या खात्यात चुकून पेमेंट झाले आहे त्याच्याशी तुम्ही संपर्क साधला तर तो तुम्हाला योग्य प्रतिसाद देणार नाही अशी शक्यता आहे. अशा परिस्थितीत, तुम्हाला खाली दिलेल्या प्रक्रियेचे पालन करावे लागेल.
तुमच्याकडून चुकीच्या खात्यात UPI पेमेंट झाल्यास तुम्ही ताबडतोब तुमच्या बँकेशी संपर्क साधा. तुम्ही कस्टमर केअरशी संपर्क साधू शकता किंवा शाखेला भेट देऊ शकता. बँक तुमचे पेमेंट तपशील घेईल आणि पडताळणी प्रक्रिया सुरू करेल. या प्रक्रियेत बँक ज्या बँकेत पैसे गेले आहेत त्या बँकेशी संपर्क साधते. जर प्राप्तकर्त्याने पैसे खर्च केले नसतील तर बँक तुमच्या मदतीने ते परत करू शकते. चुकीचे पेमेंट केल्यानंतर ४८ तासांच्या आत बँकेशी संपर्क साधणे महत्त्वाचे आहे हे लक्षात ठेवा. जर बँकेशी संपर्क साधता येत नसेल तर १८००१२०१७४० वर कॉल करूनही तुम्ही तक्रार नोंदवू शकता.
आपण ज्या UPI अॅपद्वारे पेमेंट केले आहे, जसे की Google Pay, PhonePe, Paytm, BHIM इत्यादी, त्या अॅपमधील "Help" किंवा "Support" विभागात जाऊन ग्राहक सेवेशी संपर्क साधा. तेथे आपण चुकीच्या पेमेंटची तक्रार नोंदवू शकता. यानंतर अॅपची टीम आपल्या बँकेसोबत व पैसे ज्यांच्या खात्यात गेले आहेत त्या बँकेसोबत मिळून तपास करते. जर चूक झाली असल्याचे स्पष्ट झाले आणि ज्यांच्याकडे पैसे गेले त्यांनी ते परत करण्यास सहमती दिली, तर आपल्याला रिफंड मिळू शकतो. ही प्रक्रिया काही दिवस लागू शकते, पण अनेक प्रकरणांमध्ये लवकर मदत मिळते.
जर बँक किंवा UPI अॅपकडून आपली समस्या सोडवली गेली नाही, तर आपण NPCI (नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया) किंवा RBI (रिझर्व बँक ऑफ इंडिया) यांच्या अधिकृत तक्रार पोर्टलवर तक्रार दाखल करू शकता.
खाली दिलेल्या संकेतस्थळावर तक्रार फॉर्म भरावा आणि आवश्यक ती कागदपत्रे अपलोड करून तक्रारदाराने त्याची तक्रार नोंदवावी. NPCI किंवा RBI आपली तक्रार तपासून संबंधित बँकेला योग्य ती कारवाई करण्याचे निर्देश देऊ शकते. ही प्रक्रिया थोडी वेळ घेणारी असू शकते, पण प्रभावी आणि मदत करणारी ठरेल.
NPCIची अधिकृत वेबसाइट : https://www.npci.org.in
RBIची तक्रार नोंदणीसाठी वेबसाइट आहे: https://cms.rbi.org.in