पुढारी ऑनलाईन डेस्क : गेल्या आठवड्यात गुंतवणूकदारांकडून सुरु असणारा विक्रीचा जोर आज (दि.३) आवठड्याचा पहिल्या दिवशीही कायम राहिल्याने सेन्सेक्स आणि निफ्टीमध्ये आज ( दि. ३.शेअर बाजारातील घसरण कायम राहिली. सकाळी बाजार तेजीसह उघडला आणि दिवसा विक्री देखील दिसून आली, परंतु बंद होताना त्याने पुन्हा घसरण अनुभवली. सेन्सेक्स ११२ अंकांनी घसरून ७३,०८५ वर बंद झाला. निफ्टी ५ अंकांनी घसरून २२,११९ वर बंद झाला. तर बँक निफ्टीमध्ये २३० अंकांची घसरण दिसून आली. निर्देशांक ४८,११४ वर बंद झाला.
गेल्या आठवड्यात गुंतवणूकदारांकडून विक्रीचा जोर कायम राहिल्याने बाजार सुमारे २ टक्क्यांनी घसरला होता. आज आठवड्याची सुरुवात सकारात्मक झाली. सेन्सेक्स आणि निफ्टीने सकारात्मक सुरुवात केली आहे. तसेच रुपया १४ पैशांनी मजबूत होऊन ८७.३६ वर उघडला आहे. बाजाराची सुरुवात वाढीने झाली. सेन्सेक्स ३३३.०२ अंकांनी वाढून ७३,५८५.७५ वर व्यवहार करत होता. तर निफ्टी ११७.७५ अंकांच्या वाढीसह २२,२४३.०५ पातळीवर व्यवहार करत होता. मात्र अल्पावधीतच, सेन्सेक्स आणि निफ्टीमध्ये मोठ्या प्रमाणात नफा बुकिंग झाल्याने बाजारातील पडझड पुन्हा कायम राहिली. सुरुवातीच्या काळातील तेजीनंतर गुंतवणूकदारांकडून विक्रीचा जोर कायम राहिले. सेन्सेक्स २३० अंकांनी घसरला, तर निफ्टी २२१०० च्या खाली रेड झोनमध्ये आला आहे. त्याच वेळी, बँक निफ्टी वरच्या पातळीपासून 600 अंकांपेक्षा जास्त घसरला आहे. मिडकॅप आणि स्मॉलकॅपमध्ये कमाल दबाव दिसून आला. सरकारी बँका आणि फार्मा शेअर्सवर जास्तीत जास्त दबाव राहिला. वाहन, भांडवली वस्तू, धातू आणि आयटीमध्ये वाढ झाली. व्होल्टास सर्वाधिक वाढणारा शेअर ठरला. जो जवळजवळ ३% वाढला. येथे सिमेंटच्या शेअर्समध्ये ताकद दिसून येत आहे. मॉर्गन स्टॅनली आणि सीएलएसएच्या तेजीच्या अहवालांमुळे अल्ट्राटेक जवळजवळ अडीच टक्क्यांनी वाढून निफ्टीमधील आघाडीच्या वाढत्या कंपन्यांपैकी एक बनला.
मीडिया, सार्वजनिक क्षेत्रातील बँका आणि तेल आणि वायू समभागांनी बाजारावर ०.५-१ टक्क्यांनी घसरण नोंदवली. दरम्यान, ग्राहकोपयोगी वस्तू, आयटी, धातू आणि रिअल्टी समभाग १ टक्क्यांपर्यंत वाढले.निफ्टीमध्ये भारत इलेक्ट्रॉनिक्स, आयशर मोटर्स, ग्रासिम इंडस्ट्रीज, विप्रो आणि जेएसडब्ल्यू स्टील हे सर्वाधिक घसरणीचे शे अर्स होते, तर कोल इंडिया, रिलायन्स इंडस्ट्रीज, बजाज फिनसर्व्ह, एचडीएफसी बँक आणि बजाज ऑटो हे सर्वाधिक घसरणीचे शेअर्स होते. बीएसई मिडकॅप निर्देशांक ०.३ टक्क्यांनी वाढला, परंतु स्मॉलकॅप निर्देशांक ०.६ टक्क्यांनी घसरला. गुंतवणूकदारांनी जागतिक संकेत आणि देशांतर्गत आर्थिक ट्रेंडचे मूल्यांकन केल्याने अस्थिरता कायम राहिली. वाहन, भांडवली वस्तू, धातू आणि आयटीमध्ये वाढ झाली. व्होल्टास सर्वाधिक वाढणारा शेअर ठरला. जो जवळजवळ ३% वाढला. येथे सिमेंटच्या शेअर्समध्ये ताकद दिसून येत आहे. मॉर्गन स्टॅनली आणि सीएलएसएच्या तेजीच्या अहवालांमुळे अल्ट्राटेक जवळजवळ अडीच टक्क्यांनी वाढून निफ्टीमधील आघाडीच्या वाढत्या कंपन्यांपैकी एक बनला आहे. अखेर आज बाजार बंद हाेताना सेन्सेक्स ०.०९% घसरून ७३,०८५ वर बंद झाला. निफ्टी मिडकॅप १०० निर्देशांक ०.१४% वाढून ४७,९८४ वर बंद झाला, तर निफ्टी स्मॉलकॅप १०० निर्देशांक ०.२७% घसरून १४,६६० अंकांवर बंद झाला.
१) ट्रम्प यांच्या धोरणांमुळे संभाव्य व्यापार युद्धाचा धोका
सप्टेंबरनंतर, नोव्हेंबरमध्ये होणाऱ्या अमेरिकन अध्यक्षीय निवडणुकीपूर्वी शेअर बाजाराची भावना सावध झाली. निवडणुकीनंतर अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी जाहीर केलेल्या व्यापार धोरणांमुळे अनिश्चितता अधिक तीव्र झाली. संभाव्य व्यापार युद्धाबद्दल नवीन चिंता निर्माण झाली आहे. ट्रम्प यांच्या धोरणांमुळे अमेरिकेत महागाई वाढू शकते, ज्यामुळे फेडरल रिझर्व्हच्या ते नियंत्रित ठेवण्याच्या प्रयत्नांना धोका निर्माण होण्याची शक्यता वर्तवली जावू लागली आहे. अमेरिकन फेडकडून आणखी व्याजदर कपातीची आशा मावळली आहे. काही तज्ञांचे म्हणणे आहे की, आता अमेरिकेत अत्यंत कमी व्याजदरांच्या राजवटींचा काळ संपला आहे. वाढलेल्या व्याजदरांचा दीर्घकाळ कालावधी असू शकतो.
२) देशांतर्गत विकासाचा वेग
जागतिक विकासाच्या निराशाजनक परिस्थितीत भारतीय बाजाराला फटका बसला आहे. परदेशी गुंतवणूकदारांना देशांतर्गत अर्थव्यवस्थेतील कमजोरीच्या भीतीमुळे विक्रीचा जोर वाढला आहे. भारताचे सकल देशांतर्गत उत्पादन (GDP) Q4FY24 ते Q2FY25 पर्यंत सलग तीन तिमाहीत घसरले. Q3FY25 ची GDP वाढ देखील Q4FY23 नंतरची सर्वात मंद होती, मागील तिमाही (Q2) वगळता, जेव्हा ती 5.6 टक्के वाढली होती. काही अर्थतज्ज्ञांच्या मते, भारताचा यंदाच्या आर्थिक वर्षात GDP वाढ RBI आणि NSO (राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालय) च्या अंदाजापेक्षा कमी असेल. आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या तीन तिमाहीत आर्थिक वाढ तुलनेने मंदावली होती. सार्वत्रिक आणि महत्त्वाच्या राज्य निवडणुकांमुळे वर्षाच्या पहिल्या सहामाहीत सरकारी भांडवली खर्च कमी राहिला. अप्रत्याशित पावसाळ्यामुळे विकासदर आणखी मंदावला, तर ग्रामीण आणि शहरी वापरात घट झाल्याने समष्टि आर्थिक परिस्थिती आणखी बिकट झाली आहे. यामुळे बाजारातील गोंधळ वाढला.
३) 'एफआयआय'कडून मोठ्या प्रमाणात विक्री
भारतीय शेअर बाजारांचे वाढलेले मूल्यांकन, देशांतर्गत आर्थिक वाढीतील मंदी, चीनसारख्या इतर उदयोन्मुख बाजारपेठांमध्ये आकर्षक मूल्यांकन, वाढलेले अमेरिकन डॉलर आणि बाँड उत्पन्न आणि व्यापार युद्धाची भीती ही भारतीय बाजारपेठेतील घसरणीची मागील प्रमुख कारणे आहेत. ऑक्टोबरमध्ये रोख विभागात एफआयआयने सुमारे १.१५ लाख कोटी रुपये किमतीचे भारतीय शेअर विकले. त्या महिन्यात निफ्टी ५० ६ टक्क्यांहून अधिक घसरला. ऑक्टोबरपासून, एफआयआयंनी जवळजवळ ३.२४ लाख कोटी रुपयांच्या किमतीचे भारतीय शेअर विकले आहेत.
४) रुपयाची कमजोरी
अलिकडच्या काळात समष्टिगत आर्थिक कमकुवतपणा आणि डॉलरच्या तुलनेत वाढत्या मूल्यांमुळे भारतीय रुपया विक्रमी नीचांकी पातळीवर घसरला आहे. रुपयाच्या कमकुवतपणामुळे परकीय भांडवलाचा प्रवाह वाढला आहे, ज्यामुळे बाजाराच्या भावनांवर आणखी परिणाम झाला आहे.