पुढारी ऑनलाईन: आपल्याकडे जगातील तिसरी सर्वात मोठी हवाई दल आहे, असा दावा चीनने केला आहे. चीन सरकारचे म्हणणे आहे की, त्यांच्या सैन्यात त्यांच्या हवाई दलात पाचव्या पिढीतील लढाऊ विमाने तसेच स्ट्रॅटेजिक बॉम्बर्स आणि स्टेल्थ ड्रोन यांचा समावेश आहे. दक्षिण चिनी समुद्रात अमेरिकेची वाढती उपस्थिती लक्षात घेऊन चीनने या भागातील आपली युद्ध विमाने क्षेपणास्त्रांनी सज्ज केली आहेत. चीनचा हा दावा अशा वेळी समोर आला आहे जेव्हा अमेरिकेच्या संरक्षण विभागाच्या ताज्या अहवालानुसार चीनकडे लष्कर आणि नौदलाच्या क्षेत्रात सर्वात मोठी क्षमता आहे. या अहवालानुसार, चीनकडे जगातील तिसरे मोठे हवाई दल आहे. चला तर मग जाणून घेऊया चीनची हवाई क्षमता किती आहे. भारताच्या तुलनेत शेजारी देश किती मजबूत आहे. भारत आपल्या हवाई दलाची ताकद सातत्याने वाढवत असताना हा प्रश्न अधिक महत्त्वाचा बनतो. फ्रान्सचे संरक्षण मंत्री फ्लोरेन्स पार्ले यांच्या नुकत्याच झालेल्या भारत दौऱ्यानंतर पुन्हा एकदा घातक राफेल विमान चर्चेत आहे. चीनच्या तुलनेत भारतीय वायुसेना किती सक्षम आहे? आपली तयारी काय आहे?
1- पेंटागॉनच्या अहवालानुसार, चिनी वायुसेना आणि नौदलाकडे 28,00 विमाने आहेत. यामध्ये चिनी ड्रोन आणि ट्रेनर विमानांचा समावेश नाही. त्यापैकी सुमारे 800 चौथ्या पिढीतील जेट आहेत. तथापि, चौथ्या पिढीतील लढाऊ विमानांकडे स्टेल्थ क्षमता नाही. अहवालात म्हटले आहे की, चीनच्या हवाई दलाने प्रादेशिक हवाई संरक्षणाच्या व्यतिरिक्त अलिकडच्या वर्षांत आक्रमक आणि बचावात्मक भूमिकेसाठी स्वतःला तयार केले आहे. लांब पल्ल्याचा हवाई हल्ला करण्यासाठी काम करत आहे.
2- 1980 च्या दशकात चीनचे पहिले स्वदेशी लढाऊ विमान जे-8 होते. ती पूर्वीच्या सोव्हिएत युनियनच्या विमानाची प्रत होती. मात्र, नंतर चीनने त्याची अपग्रेडेड आवृत्तीही तयार केली. जे-8 टू असे या विमानाचे नाव होते. हे विमान तयार करण्यासाठी चीनला एवढा वेळ लागला की, त्यावेळीची आव्हाने पेलण्यात ते अपयशी ठरले. 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीस, चीनने आपली इन्वेंट्री वाढवण्यासाठी आणि तांत्रिक अनुभव मिळविण्यासाठी चौथ्या पिढीतील लढाऊ विमाने खरेदी करण्यास सुरुवात केली.
3- 1992 ते 2015 दरम्यान चीनने रशियाकडून Su-27, Su-30MKK आणि Su-35 लढाऊ विमाने खरेदी केली. चीनला ही विमाने मिळताच चीनने त्यांची नक्कल करून स्वतःची आवृत्ती तयार करण्यास सुरुवात केली. चीनचे J-11 हे रशियन Su-27 ची प्रत होती. या विमानात रशियाच्या Su-27 सारखी अनेक वैशिष्ट्ये होती. त्यात 30 मिमीचा गुल, क्षेपणास्त्रांसाठी 10 हार्डपॉइंट्स, मॅक 2 प्रमाणे 60 हजार फूट उंचीवर उडण्याची क्षमता होती. 2004 मध्ये चीनने J-11 चे उत्पादन बंद केले. चीनने रशियासोबतच्या संयुक्त उत्पादन कराराच्या अटींविरुद्ध J-11B च्या रिव्हर्स इंजिनीयर्ड आवृत्तीचे उत्पादन सुरू केले. या लढाऊ विमानाचे अनेक प्रकार चिनी हवाई दल आणि नौदलात तैनात आहेत.
4- चीनच्या हवाई दलाकडे विमानवाहू जहाजावरून उडणारे J-15 लढाऊ विमानही आहे. ही युक्रेनियन Su-33 ची प्रत आहे. चिनी नौदलात किमान तीन डझन J-15 लढाऊ विमाने आहेत. चीनमधील दोन विमानवाहू जहाजांवर चालणारे हे एकमेव स्थिर पंख असलेले विमान आहे. तथापि, या विमानाला अनेक आव्हानांचाही सामना करावा लागला आहे, कारण हे जगातील विमानवाहू जहाजातून उडवले जाणारे सर्वात वजनदार लढाऊ विमान देखील आहे. दोन्ही चिनी विमानवाहू स्की जंपर्स आहेत. अशा स्थितीत एवढ्या जड विमानाला तेथून टेकऑफ करण्यासाठी त्याच्या इंजिनची पूर्ण ताकद लावावी लागते. या कारणास्तव, हे लढाऊ विमान संपूर्ण इंधन टाकीसह किंवा संपूर्ण शस्त्रांसह टेक ऑफ करू शकत नाही.
स्टेल्थ फायटर जेट J-20 ची क्षमता पाहून चिनी हवाई दल आश्चर्यचकित झाले आहे. हवाई दलासाठी ही अभिमानास्पद कामगिरी आहे. चीनचे युद्धविमान J-20 हे बहुधा अमेरिकेच्या स्टेल्थ प्रोग्राममधून चोरलेल्या माहितीवर आधारित आहे. हे चीनच्या चेंगदू एरोस्पेस कॉर्पोरेशनने बनवले आहे. या विमानाला उर्जा देण्यासाठी दोन इंजिने आहेत. हे लढाऊ विमान स्टेल्थ तंत्रज्ञानाने सुसज्ज असल्याचा दावा चीनने केला आहे. कोणतेही रडार या विमानाला पकडू शकत नाही. हे जगातील तिसरे आपरेशनल फायटर विमान आहे. J-20 ची रेंज 1,200 किमी आहे, ती वाढवून 2,700 किमी केली जाऊ शकते. हे विमान एकूण 37013 किलो वजनासह उड्डाण करण्यास सक्षम आहे. यामध्ये इंधन आणि शस्त्रास्त्रांचाही समावेश आहे. हे लढाऊ विमान 66,000 फूट उंचीपर्यंत उड्डाण करू शकते. चीनचा दावा आहे की ते 2000 किमी परिसरात कोणतेही ऑपरेशन करू शकतात. या जेटमध्ये 11340 किलोपर्यंतचा प्रवास करेल इतके इंधन भरले जाऊ शकते.
J-16D फायटर एअरक्राफ्ट J-16 मध्ये अपग्रेड करण्यात आले आहे. हे ट्विन सीटर, ट्विन इंजिन हेवी फायटर जेट आहे. हे लढाऊ विमान स्वदेशी तंत्रज्ञानाच्या आधारे विकसित करण्यात आल्याचा चीनचा दावा आहे. हे मल्टीरोल फायटर जेट आहे. हे आक्रमण आणि बचावात्मक दोन्ही भूमिकांमध्ये वापरले जाऊ शकते. हे लढाऊ विमान चिनी हवाई दलात दाखल झालेल्या इतर विमानांपेक्षा अधिक प्रगत आहे. यामध्ये चीनच्या इतर लढाऊ विमानांच्या तुलनेत फायर कंट्रोल सिस्टीम, रडार आणि ऑपरेशन सिस्टीममध्ये सुधारणा करण्यात आली आहे. हे विमान विविध प्रकारच्या आधुनिक उपकरणांसह उड्डाण करू शकते. विमानात इलेक्ट्रानिक सर्विलांस, कम्यूनिकेशन डिस्ट्रप्शन आणि रडार जॅमिंग उपकरणे बसविण्यात आली आहेत. याशिवाय हवेतून हवेत मारा करणारी अनेक आधुनिक क्षेपणास्त्रेही यामध्ये बसवण्यात आली आहेत.
भारताकडे शक्तिशाली राफेल
1. हवाई क्षेत्र सीमा न ओलांडता, राफेलमध्ये 600 किमीपर्यंत पाकिस्तान आणि चीनमधील लक्ष पूर्णपणे साध्य करण्याची क्षमता आहे. हवेतून हवेत आणि हवेतून जमिनीवर मारण्याची क्षमता असलेल्या राफेलची रेंज 3700 किमी आहे.
2. विमानात हवेतच इंधन भरण्याची सोय आहे. गरज भासल्यास राफेल शत्रूच्या हद्दीत जाऊन 600 किलोमीटरपेक्षा अधिक अंतरापर्यंत हवाई हल्ले करू शकते. या विमानाचे एक प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे एअरबेसवरून एकदा उड्डाण केले की ते एकाच वेळी 100 किमीच्या परिसरात एकाचवेळी 40 लक्ष्ये टिपण्यास सक्षम आहे. त्यासाठी विमानात मल्टी डायरेक्शनल रडार बसवण्यात आले आहे.
3. राफेलच्या पायलटला 100 किलोमीटर अगोदरच कळेल की या परिसरात विमानाला धोका निर्माण करणारे टार्गेट आहेत. हे टार्गेट शत्रूची विमाने देखील असू शकतात. दोन आसनी असलेलया राफेलचा पहिला पायलट शत्रूचे लक्ष्य शोधेल. दुसरा पायलट, शोधलेल्या लक्ष्याचा सिग्नल मिळाल्यानंतर, ते नष्ट करण्यासाठी राफेलमधील शस्त्रे चालवेल.
4. राफेल शत्रूच्या विमानांचे रडार हवेतच जॅम करू शकते. असे केल्याने हे विमान केवळ शत्रूच्या विमानांना चकमा देण्यास सक्षम नाही, तर शत्रूच्या विमानांनाही सहज उडवू शकते.
5. राफेलच्या कॉकपिटमध्ये अशी यंत्रणा तयार करण्यात आली आहे, जेणेकरून युद्धादरम्यान वैमानिकाचे पूर्ण लक्ष उड्डाण करण्यावर तसेच शत्रूच्या लक्ष्यांवर मारा करण्यावर राहील. पायलट ताबडतोब लक्ष्य शोधेल आणि पूर्ण एकाग्रतेने तो मारेल, यामुळे लक्ष्य मिसहीट होण्याची संधी फारच कमी होईल.
6. राफेल एका मिनिटात सुमारे ६० हजार फूट उंचीवर उड्डाण करू शकते. यामुळे भारतीय हवाई दलाच्या आधुनिकीकरणाला चालना मिळेल. आतापर्यंत भारतीय हवाई दलाचे मिग विमान अचूक लक्ष्यासाठी ओळखले जात होते, परंतु राफेलचे लक्ष्य त्याहूनही अचूक असेल. राफेल विमान हे फ्रेंच कंपनी डसॉल्टने बनवलेले दोन इंजिन असलेले लढाऊ विमान आहे.