नवसाला पावणारा - उभा मारूती
- श्रद्धेने मारूतीसाठी भक्तीभावाने खर्च
अनेकांच्या कार्याची सुरुवात ही मारुती मंदिराच्या दर्शनाने होते. या मंदिरात २००७ पासून वर्गणी घेणे बंद करण्‍यात आले. कारण उभा मारुतीचे सर्व कार्यक्रम लोकवर्गणीतून होतात. भाविक स्वइच्छेने, श्रद्धेने मारूतीसाठी भक्तीभावाने खर्च करतात. जयंतीनंतर सोंगी भजन, प्रबोधनपर व्याख्यानांचे आयोजन केले जाते. दर शनिवारी आणि मंगळवारी आरती आणि अभिषेक केला जातो. १९६८-१९६९ पासुन आजतागायत बाळासाहेब सासने हे या मारूतीला भक्तीभावाने शेंदुर लावतात.
- भक्तांच्या हाकेला उभा असणारा, पावणारा उभा मारूती
उभा मारुती बद्दल भाविक सांगतात की, शिवाजी पेठेचे वैभव असलेल्या या उभा मारुतीचे खास वैशिष्ट्य म्हणजे हा मारूती नवसाला पावतो. भक्तांच्या हाकेला उभा असणारा हा मारूती म्हणजे शिवाजी पेठेतील भक्तांचे श्रद्धास्थान आहे. उभा मारुती मंदिर आजही आपल्या संकट निवारणासह जीवनसंघर्षासाठी एक मनस्वी श्रद्धेचे ठिकाण आहे असे स्थानिक सांगतात. आजही शिवाजी पेठेत कोणत्याही शुभ कार्याची सुरुवात करताना मारुतीला नारळ फोडुनच सुरुवात केली जाते.
— मारुतीची स्तोत्र —
भीमरूपी महारुद्रा, वज्रहनुमान मारुती | वनारी अंजनीसूता रामदूता प्रभंजना ||१||
महाबळी प्राणदाता, सकळां उठवी बळें | सौख्यकारी दुःखहारी, दुत वैष्णव गायका ||२||
दीनानाथा हरीरूपा, सुंदरा जगदांतरा | पाताळदेवताहंता, भव्यसिंदूरलेपना ||३||
लोकनाथा जगन्नाथा, प्राणनाथा पुरातना | पुण्यवंता पुण्यशीला, पावना परितोषका ||४||
ध्वजांगे उचली बाहो, आवेशें लोटला पुढें | काळाग्नी काळरुद्राग्नी, देखतां कांपती भयें ||५||
ब्रह्मांडे माईलें नेणों, आवळे दंतपंगती | नेत्राग्नीं चालिल्या ज्वाळा, भ्रुकुटी ताठिल्या बळें ||६||
पुच्छ ते मुरडिले माथा, किरीटी कुंडले बरीं | सुवर्ण कटी कांसोटी, घंटा किंकिणी नागरा ||७||
ठकारे पर्वता ऐसा, नेटका सडपातळू | चपळांग पाहतां मोठे, महाविद्युल्लतेपरी ||८||
कोटिच्या कोटि उड्डाणें, झेपावे उत्तरेकडे | मंद्राद्रीसारिखा द्रोणू, क्रोधें उत्पाटिला बळें ||९||
आणिला मागुतीं नेला, आला गेला मनोगती | मनासी टाकिलें मागें, गतीसी तुळणा नसे ||१०||
अणुपासोनि ब्रह्मांडाएवढा होत जातसे | तयासी तुळणा कोठे, मेरू मंदार धाकुटे ||११||
ब्रह्मांडाभोवतें वेढें, वज्रपुच्छें करू शकें | तयासी तुळणा कैची, ब्रह्मांडी पाहता नसे ||१२||
आरक्त देखिलें डोळा, ग्रासिलें सूर्यमंडळा | वाढतां वाढतां वाढें, भेदिलें शून्यमंडळा ||१३||
धनधान्य पशूवृद्धि, पुत्रपौत्र समग्रही | पावती रूपविद्यादी, स्तोत्रपाठें करूनियां ||१४||
भूतप्रेतसमंधादी, रोगव्याधी समस्तही | नासती तूटती चिंता, आनंदे भीमदर्शनें ||१५||
हे धरा पंधरा श्लोकी, लाभली शोभली बरी | दृढदेहो निसंदेहो, संख्या चन्द्रकळागुणें ||१६||
रामदासी अग्रगण्यू, कपिकुळासि मंडणू | रामरूपी अंतरात्मा, दर्शनें दोष नासती ||१७||
॥ इति श्रीरामदासकृतं संकटनिरसनं मारुतिस्तोत्रं संपूर्णम् ।।
— मारुतीची आरती —
सत्राणें उड्डाणें हुंकार वदनीं ।
करि डळमळ भूमंडळ सिंधूजळ गगनीं ।
कडाडिलें ब्रह्मांड धाके त्रिभुवनिं ।
सुरवर नर निशाचर त्या झाल्या पळणी ॥ १ ॥
जय देव जय देव जय श्री हनुमंता ।
तुमचेनी प्रसादें न भियें कृतांता ।
जय देव जय देव ॥ धृ. ॥
दुमदुमलें पाताळ उठिला प्रतिशब्द ।
थरथरल्या धरणीवर मानिला खेद ।
कडकडिले पर्वत उड्डुगण उच्छेद ।
रामीं रामदासा शक्तीचा शोध ॥ २ ॥
जय देव जय देव जय श्री हनुमंता ।
तुमचेनी प्रसादें न भियें कृतांता ।
जय देव जय देव ॥