म्युनिच : हवाई संरक्षण आणि युद्ध तंत्रज्ञानाच्या जगात एक महत्त्वपूर्ण क्रांती घडवत, जर्मनीने आपले पहिले वैमानिकविरहित आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) संचालित असलेले ‘सीए-1 युरोपा’ (CA-1 Europa) लढाऊ जेट मॉडेल सादर केले आहे. या ‘अनक्रूड कॉम्बॅट एरिअल व्हेईकल’ (UCAV) च्या अनावरणाने युरोपीय संरक्षण उद्योगात मोठी खळबळ उडाली आहे.
बव्हेरिया येथील हँगरमध्ये जर्मन ‘एआय’ संरक्षण कंपनी ‘हेलसिंग’ने या पूर्ण-आकाराच्या प्रोटोटाईपची घोषणा केली. या जेटमध्ये ‘सेंटॉर एआय’ नावाचा एक विशेष कृत्रिम बुद्धिमत्ता आधारित ‘पायलट’ असेल, जो विमानाला स्वायत्तपणे उड्डाण आणि युद्धात निर्णय घेण्यास मदत करेल. हे जेट पूर्णपणे ‘एआय’वर आधारित असेल आणि ते एकट्याने किंवा इतर वैमानिक असलेल्या विमानांसोबत ‘स्वॉर्म’ फॉर्मेशनमध्ये काम करू शकेल. ‘CA-1 युरोपा’ हे 3 ते 5 टन वजनाच्या श्रेणीतील असून, ते मोठ्या प्रमाणात आणि जलद गतीने उत्पादित करण्यासाठी डिझाईन केलेले आहे, ज्यामुळे त्याची किंमत कमी राहील.
हे जेट आवाजाच्या वेगापेक्षा किंचित कमी वेगाने उड्डाण करण्यास सक्षम असेल. या जेटचे उत्पादन केवळ युरोपीय कंपन्यांच्या पुरवठ्यावर अवलंबून असेल, जेणेकरून युरोपची संरक्षणविषयक स्वायत्तता वाढेल. ‘हेलसिंग’ कंपनीने सप्टेंबर 2025 मध्ये (अद्ययावत माहितीनुसार) हे मॉडेल सादर केले असून, पुढील चार वर्षांत म्हणजे 2029 पर्यंत हे जेट लष्करी वापरासाठी तयार करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. या विकासामुळे हवाई युद्धनीती पूर्णपणे बदलण्याची शक्यता आहे आणि जर्मनी युरोपसाठी भविष्यातील संरक्षण तंत्रज्ञानात एक मोठे पाऊल टाकत आहे.